Archives

-सुजता सुनुवार

इलाम, ५ असार । सुनुवार सेवा समाज इलामका संयोजक पृर्थसिहं भुजुवार सुनुवारले आफ्नो भाषा र संस्कृतिको जर्गेना गर्न एकजुट भई अगाडि बढ्न सुनुवार समुदायलाई आग्रह गर्नुभएको छ । इलामको पुवामझुवामा हिजो आयोजित सुनुवार सेवा समाज पुवामझुवाको पाँचौ अधिवेशन उद्घाटनका क्रममा उहाँले आफ्नो पहिचानको संरक्षण गर्नकै लागि २०४८ सालमा संस्थाको जन्म भएको स्मरण गर्नुभयो ।
‘आदिवासी जनजाती सुनुवारहरुको भाषा, संस्कार र संस्कृतिलाई लोप हुन नदिन अग्रज व्यक्तिसँगै तमाम् युवाहरुले आफ्नो ढोल र कलम आफूसँगै अगाडी लैजान आवश्यक छ’ उहाँले भन्नुभयो, ‘त्यसो गर्नसके मात्र संस्थाको सबै प्रकारको चुनौतिको सामना गर्न सकिन्छ ।’कार्यक्रममा सांस्कृतिक समितीका संयोजक नरबहादुर सुचिचा सुनुवारले संस्थाको वर्तमान अवस्थाका बारेमा जानकारी गराउनुभएको थियो । सचिव देवकुमारी प्रेतिचा सुनुवारले एक लाख ४५ हजार छ सय ९३ रुपैयाँ बराबरको आर्थिक प्रतिवेदन प्रस्तुत गर्नुभएको थियो भने प्रगति प्रतिवेदन सदस्य कमल थोलोचा सुनुवारले प्रस्तुत गर्नुभएको थियो । Read More

सुनुवार डट ओआरजि समाचारदाता ।
काठमाडौं । एकै परिवारका चार जना सदस्य विकलङ्ग भएको हुँदा कोरियामा भट्ट परिवारको लागि सञ्चालित सहयोग अभियानबाट केदर भट्ट परिवारको सानीमा बैंकमा रहेको खातामा रु. पाँच लाख पैतिस हजार रुपैंया सहयोग प्रदान गरिएको छ । द्वन्द्वपिडीत था अपाङ्गा समाज नेपाल, सलम्बुटार, साँखु काठमाडौंमा आश्रय लिइ बसेका भट्ट परिवारलाई कोरियाबाट सहयोग लिएर आएका विक्रम ठाकुरीले सो रकम हस्तान्तरण गर्नु भएको हो । संस्थामा आश्रय लिइ बसेको ४२ जना द्वन्द्वपीडित तथा अपाङ्गहरुको लागि चालिस इञ्चको सामसुङ टिभी, १९० लिटरको प|mीज पनि हस्तान्तरण गरिएको जानकारी समाजका संस्थापक तथा अध्यक्ष युवाराज थापाले जानकारी गराउनु भयो ।
संस्थामा आश्रय लिइरहेका बयालिस जना द्वन्द्वपीडित तथा अपाङ्गहरुको सहयोगका लागि एबिसी टेलिभिजनको चर्चित लोकगीत कार्यक्रम इन्द्रेणी पनि आज सोही संस्थाको प्राङ्गाण सुटिङ गरिएको जानकारी कतारबाट किशोर सुनुवारले बताउनुभएको छ । उहाँको अनुरोधमा समाजसेवी आङ काण्डी शर्ेपाले चार बोरा चामाल, तेज, विस्कुट सहयोग गर्नुभएको छ ।
इन्द्रेणी कार्यक्रमका सञ्चालक श्रीकृष्ण कँडेल लगायत इन्दे्रणी परिवार, कोरियामा सहयोग अधियान सफल बनाउनु हुने संयोजक गोविन्द गौतम र संतोष अधिकारी लगायत सम्पर्ूण्ा सहयोगदाता, भट्ट परिवारलाई अस्पताल आउन जान निःशूल्क यातायात सहयोग गर्नुहुने कमल सुनुवार, र विक्रम ठकुरीलाई पनि कृतज्ञता जाहेर गर्दै अगामि दिनको लागि पनि सहयोग गर्न रेगिस्तानमा बसेर पनि समाजसेवामा लागि पर्ने अभियान्त किशोर सुनुवारले हार्दिक अनुरोध गर्नुभएको छ ।

–कोइँचबु काःतिच

एक महिना नाघेको छ, सुनुवार सेवा समाज नवौं राष्ट्रिय सम्मेलन भएको । धेरैलाई कौतुहल हुनुपर्छ, यतिबेला सुनुवार सेवा समाज के गरिरहेछ ? यसरी जनचासो हुनु सबैको सूचना पाउने अधिकार हो । यसर्थ सुनुवार सेवा समाजले एक महिनामा गरेको कार्य विवरणहरु देहाय बमोजिम छन् ।

प्रथम बैठक

प्रथम बैठक वैशाख २६ गते विहान ३ बजे बसेको थियो । उक्त बैठकले आठौं पुरक समितिलाई विदाई तथा सम्मेलनमा सहयोग गर्नेहरुलाई सम्मान गर्ने र सुनुवार सेवा समाजको तत्कालिन कार्य सम्पादन गर्नको लागि वैठक बसी निर्णय गर्न गराउनको लागि ७ सदस्यीय सचिवालय गठन गरेको थियो ।

सोही निर्णय बमोजिम सुनुवार सेवा समाजले तत्कालीन राष्ट्रिय चाड शाँदार पिदारको उपलक्ष्यमा जेठ ७ गते विहान ११ बजे सुनुवार सेवा समाजका अग्रज संस्थापक सचिव गुञ्जबहादुर सुनुवारको आतिथ्यमा शुभकामना आदनप्रदान कार्यक्रम सम्पन्न गरेको थियो । त्यस्तै गरी जेठ २१ गते आठौं समितिका पदाधिकारी तथा सदस्यहरुलाई विदाई तथा सम्मेलनमा सहयोग गर्नेहरुलाई सम्मान गर्नेक्रममा कलाकार, स्वयम्सेवकहरुलाई सम्मान गरियो । उक्त विदाई कार्यक्रममा निवर्तमान अध्यक्ष मनप्रसाद सुनुवार, सचिव अमरदीप सुनुवार, सदस्य मोहन सुनुवार, नारायणबहादुर सुनुवार, प्रेमकुमार सुनुवार, शोभादेवी सुनुवार, दिर्घबहादुर सुनुवार उपस्थित हुनुहुन्थ्यो ।

कामहरुको समिक्षा

समाजको दोस्रो बैठक जेठ २२ गते बस्यो । सो बैठकमा सर्वप्रथम कार्यसमितिले गरेका कामहरुको समिक्षा गरियो । उक्त समिक्षामा अध्यक्षले केन्द्रमा बसी दैनिक कार्य सम्पादन गर्दै शाँदार पिदारका दिन हात्तिवन मन्दिरमा र सिन्धुलीको बस्तीपुर शाँदारथानमा आतिथ्यता ग्रहण गर्नु भएको साथै सुनुवार सेवा समाज ललितपुरले ठूलो दुर्लुङमा आयोजित अमूर्त सम्पदा संरक्षण सचेतना कार्यक्रममा आतिथ्यता गरी त्यहाँका सुनुवारहरुलाई सचेतनामा जागरुक गराउनु भएको जानकारी भयो । उपाध्यक्ष अमृतबहादुर सुनुवार लगायत सदस्य रमेश सुनुवारले रामेछाप दुरागाउँमा धेरै वर्ष पछाडि पुनः शुरु गरिएको शाँदार पिदारमा आतिथ्यता गर्नु भएको र रेडियो लिखु मार्पmत शाँदारपिदारको प्रचार प्रसारमा संयोजनकारी भूमिका निर्वाह गरेको जानकारी भयो । उपाध्यक्ष किरण मुखियाले झापाको कालिकास्थान स्थित शाँदारथान तथा झापा सुसेस जिल्ला सम्मेलनमा आतिथ्यता ग्रहण गर्दै रेडियो लिखुबाट झापा शाँदारको छ मिनेट प्रत्यक्ष प्रसारण गरेको जानकारी दिनुभयो । महासचिव समिर मुखियाले हात्तिवन शाँदारथान संलग्न हुँदै सुनुवार सेवा समाज काठमाडौंद्वारा लब्सीफेदि सुनुवार गाउँमा आयोजित भूकम्प जोखिमबाट बच्ने उपय र सुनुवार सेवा समाज ललितपुरले ठूलो दुर्लुङमा आयोजित अमूर्त सम्पदा संरक्षण सचेतनाको स्रोत व्यक्तिको रुपमा सचेतना कार्यक्रममा सहभागी हुनुको साथै होटल सोल्ठीमा आदिवासी प्रतिष्ठानले आयोजना गरेको भुकम्प विपद व्यवस्थापन विचारगोष्ठीमा समाजको तर्पmबाट सहभागी भएको जानकारी गराउनु भो । सचिव कोइँचबु काःतिचले इलाम जिल्लाको पहिलो शाँध्दारथान पुवा मझुवाको चैतेमा सदस्य देवकुमारी सुनुवार, सुनुवार विद्यार्थी समाजका उपाध्यक्ष सागर सुनुवार, सचिव विवक सुनुवारसहित सहभागी भएको र सुनुवार विद्यार्थी समाज केन्द्रीय समितिले पाँचथर इथुङ र काठमाडौंमा आयोजना बगरेको एक हप्ते सुनुवार भाषा शिक्षक प्रशिक्षण  कार्यक्रमको प्रशिक्षक भएको जानकारी दिनु भो । कोषाध्यक्ष शोभा सुनुवार सुनुवार सेवा समाजले गरेको शुभकामना आदानप्रदान तथा विदाई र सम्मान कार्यक्रममा कोइँच खाजा व्यवस्थापन गर्नको साथै सुनुवार सेवा समाज काठमाडौंद्वारा लब्सीफेदिमा आयोजित भुकम्प विपद व्यवस्थापन सचेतना कार्यक्रमको सहजीकारण गर्नको साथै सुसेस ललितपुरको शाँदार पिदारमा घरघरमा सुरो हुल्ने कार्यक्रममा सहभागी भएको जानकारी गराउनु भयो । त्यसै गरी सदस्य किशोर र सुरज सुनुवारले सुनसारी धरानको शाँदारथानमा सहभागिता जनाएको, सदस्य आशिषले खिजीकातिको शाँदारथानमा, ओखलढुङ्गामा, सदस्य चम्पक सुनुवारले खिजी चण्डेश्वरीको शाँदारथानमा सहभागी भएको, सदस्य रेवातिरमणले पोकलीको शाँदार पिदारको वारेमा जानकारी गराउनु भयो भने सदस्य जीवनकुमार सुनुवारले दोलखाको हाँवा र सिन्धुली दुधौलीको मगरकट्टी शाँदारथानमा आतिथ्यता गरेको जानकारी गराउनु भयो । सदस्य बुद्धिबहादुरले सर्लाही शाँदारथानको आयोजना गरेको र सदस्य महेन्द्रमानले सिन्धुली महादेवाडाँडा र दुधौलीको शाँदारथानमा आतिथ्यता गरेको साथै सदस्य टंककुमारी सुनुवारले सिन्धुलीमाडीको शाँदार पिदार नाअ्शो जुठो परेको हुँदा शाँदार पिदार हुन नसकेको जानकारी गराउनु भो । पदेन सदस्य मानबहादुर सुनुवारले मातृभाषा संरक्षणको लागि विद्यार्थीले पाँचथर र काठमाडौं गरी ५४ जना कोइँच मातृभाषा प्रशिक्षक उत्पादन गरेको जानकारी दिनुभयो । अन्तमा सचिवले सदस्य देवकुमारी सुनुवार, बुद्धिबहादुर सुनुवार, दिपा सुनुवारले विशेष काम परेको हुँदा वैठकमा उपस्थित हुननसक्ने जानकारी दिएको सबैलाई जानकारी गराउनुभयो । Read More

सुनुवार डट ओआरजि समाचारदाता
2073/Baisakh, Ilam

आदिवासी जनजाति कोइँच सुनुवारको प्रतिनिधिमुलक संस्था सुनुवार सेवा समाजको राष्ट्रिय सम्मेलन यही आउने वर्ष २०७३ वैशाख २४ र २५ गते स्थापना दिवसको अवसरमा भव्यरुपमा हुने भएको छ । देश तथा विदेशका प्रतिनिधि तथा पर्यवेक्षक गरी लगभग ३ सय भन्दा बढी कोइँचहरु जम्मा हुने जानकारी महासचिव तथा संगठन प्रमुख समीर मुखिया सुनुवारले जानकारी दिनुभयो । राष्ट्रिय सम्मेलनमा सुनुवार सेवा समाजको जिल्ला, नगर, गाउँ समितिबाट १ महिला अनिवार्यसहित ३ जना प्रतिनिधि हुनुपर्ने समाजको विधानमा उल्लेख छ । यस वर्ष विदेशस्थित सम्पर्क समितिहरु कतार, दुबई, साउदी, मलेसिया, कोरियाबाट पनि एक एक प्रतिनिधि र सुनुवार समाज, हङकङ, किरात सुनुवार सेवा समाज बेलायत, सिक्किम मुखिया सुनुवार कोइँचबु, भारतीय सुनुवार समाज दार्जिलिङ, खरसाङबाट पनि पर्यवेक्षक बोलाइने जानकारी प्रथम उपाध्यक्ष रणवीर सुनुवारले बताउनु भयो ।
२८ औं स्थापना दिवसको पावन अवसरमा सम्पन्न गर्न लागिएको सो सम्मेलनमा विभिन्न संस्था र व्यक्तिहरुलाई पनि सम्मान गरिने अध्यक्ष मनप्रसाद सुनुवारले जानकारी गराउनु भएको छ । विनासकारी भुकम्पको वेला सहयोग गर्ने संस्था किरात सुनुवार सेवा समाज बेलायत, सुनुवार समाज हङकङ, सुनुवार सेवा समाज कतार, सुनुवार सेवा समाज मलेसिया, सुनुवार सेवा समाज इलाम जिल्ला समितिलाई कदर पत्रसहित सम्मान गरिने भएको छ । त्यस्तै गरी खेलकुदको क्षेत्रबाट सुनुवारको नाम उच्च राख्ने खेलाडीहरु भावना सुनुवार स्क्वायसमा साग गेममा कास्य पदक विजेता, वेद सुनुवार र उपेन्द्र सुनुवार अन्तराष्ट्रिय म्याराथुनमा प्रथम, गोमा सुनुवार गंगा सागर कायक प्रतियोगितामा प्रथम त्यस्तै गरी विभिन्न मार्सल आर्टमा पदक विजेता खेलाडीलाई पनि सम्मान गरिने भएको छ ।
जिम्मेवारी सुम्पिएअनुसर विभागीय कामका संयोजकहरुले कार्यक्रम के के, कसरी गर्ने भन्ने खाका पेश नगरेको भए तापनि भव्यरुपमा झाँकीसहित सम्मेलन गर्नका लागि अनुमानित ७ लाख खर्च लाग्ने जानकारी कोषाध्यक्ष तथा आर्थिक विभागीय प्रमुख उत्तम सुनुवारले जानकारी गराउनुभयो । यसको लागि विभिन्न कोइँच दाताहरुको भर पर्नु बाहेक अर्को विकल्प नरहेको पनि उहाँले बताउनुभयो । यसको लागि संस्थाको पदाधिकारीलाई रु. दश हजार, सदस्यहरुलाई पाँच हजार, जिल्ला समितिलाई रु. पच्चिस सय, गाउँ समितिलाई रु. एक हजार र विदेशस्थित सम्पक समितिलाई रु. पाँच हजार दायित्व तोकिएको पनि उहाँले जानकारी गराउनु भयो ।
स्वयम्सेवक, बास तथा भान्सा व्यवस्थापनमा मोहन, प्रेम, नारायन सुनुवार, झाँकी तथा संस्कृति व्यवस्थापनमा अमृत सुनुवारलाई जिम्मेवारी सुम्पिएको सचिव अमरदिप सुनुवारले जानकारी गराउनु भयो ।
एकातिर सुनुवार सेवा समाजले उठान गरेको वल्लो किरात स्वायत्त प्रदेशलाई संविधानसभाले सम्बोधन नगरेको अवस्था छ भने संस्थाभित्रकै पदाधिकारी र सदस्यहरुमा आदिवासी जनजातिको अधिकार सम्बोधन भएको भन्नेहरु पनि रहेको हुँदा ९ औं राष्ट्रिय सम्मेलनले अब आउने कार्य समितिलाई के कस्तो जिम्मेवारी सुम्पिने हो खासै निक्र्यौल नभएको अवस्था पनि देखिन्छ । अहिलेसम्म सडक र सदनमा उठेका कुरा अधुरै राखेर वर्तमान एकल जातीय बाहुनवादी सरकारसँग सती जाने निर्णय हुन्छ कि आदिवासी जनजाति सुनुवारको हक अधिकारको लागि निरन्तर वहस पैरवी गर्ने घोषणा हुन्छ हेर्न भने बाँकी नै छ ।

–सुनुवार डट ओआरजि समाचारदाता
“जबसम्म राजनीतिक रुपमा सचेत हुँदैनौं हामीले जतिसुकै साँस्कृतिक प्रशिक्षण लिए पनि काम छैन । राजनीति भनेको शक्ति हो । साँस्कृतिक चेतले मात्र शक्ति सञ्चय हुँदैन । राजनीति गर्नु भनेको शक्ति प्राप्त गर्नु परेको हो ।” सुनुवार सेवा समाज बेताली रामेछापले दुईदिने ढोल बजाउने तालिम तथा साँस्कृतिक अन्तरक्रिया समापनलाई सम्बोधनक्रममा कोइँचबु काःतिचले बताउनु भयो । गत केही हप्ता अगाडि कोइँच फुटबल टुर्नामेन्ट सम्पन्न गरेको सुनुवार सेवा समाज बेतालीले आउँदै गरेको शाँदार पिदारलाई लक्षित गरेर ढोल बादन प्रशिक्षण तथा समसामायिक अन्तरक्रिया गरेको छ ।
“जब कानुन नै विभेदकारी हुन्छ अनि देशका जनताले दुःख पाउँछन् । वर्तमान संविधान कोइँचको मानवाधिकार विरुद्धमा छ । यो देशको राजनीतिक परिवर्तनमा सुनुवारले ठूलो योगदान दिएको छ । तर हामीलाई राज्यबाट उत्पीडनमा पारिएको छ । खस भाषा, हिन्दू धर्मका लागि राज्यले लगानी गरेको छ तर हाम्रो भाषा, संस्कृति जोगाउन भने हामी आपैंmले खर्च गर्नु पर्ने कस्तो विडम्बना ?” रमेशकुमार सुनुवार, सुनुवार सेवा समाज जिल्ल समिति रामेछाप अध्यक्षले बताउनुभयो ।
दुई दिने प्रशिक्षणमा ढोलहरुको नाम, ढोलको ताल आदि सिकाइयो ।
“देश अहिले संकटमा गुज्रिएको छ । यो संकट भनेको नेपालका खस बाहुनहरुले ल्याएका हुन् । यसमा हाम्रै केही परम्परागत वाहुनवादी मान्छेहरुको पनि सहमति रहेको देखिन्छ । नेपालको संविधानले कोइँचको भाषिक, साँस्कृतिक, प्राकृतिक अधिकार खोसेको छ । कोइँचको मानवाधिकार खोसेको छ । यो संविधान कोइँचको विरुद्धमा छ । यसको लागि हामी सबै एकजुट हुनु पर्छ ।” सुसेस संस्कृति तथा अनुसन्धन विभागीय प्रमुख अमृत सुनुवारले भन्नुभयो ।
उक्त कार्यक्रममा नेपाली काँग्रेसका रामचन्द्र बस्नेत, एमालेका यसोदा घिमिरे समेतले आफ्नो भनाई राख्नुभएको थियो ।
रस्नालु, खिम्ती, नमाडी, फर्पु, बेतालीका युवाहरुको सहभागिता रहेको ढोल बादन प्रशिक्षण तथा अन्तरक्रिया कार्यक्रमको समापन गर्दै कार्यक्रमका अध्यक्ष प्रविनकुमार सुनुवारले भन्नुभयो, “हामीले हाम्रो अधिकार खोज्दा अरुको अधिकार खोसेको ठान्नेहरु धेरै छन् । तर हामीले अरु कसैको अधिकार हनन् गर्न खोजेको होइन । हाम्रो मानव अधिकार उपयोग गर्न पाउनु पर्छ मात्र भनेको हो । तर यो देशको कानुनले खस बाहुनको भाषा, संस्कृतिलाई भने प्रवद्र्धन गरिरहेको छ । हामी कोइँचको भाषा, संस्कृतिलाई एक सुका खर्च गरेको छैन । बेताली गाविसमा पनि यो स्थिति छ । गाविसबाट हाम्रो कोइँचको शाँदार थानलाई बजेट विनियोजन गर्नु प¥यो भनियो भने सबैको अनुहार कालो हुन्छ । तर यही गाविसमा त्यही पर शिव मन्दिर छ त्यहाँ भने प्रायः हरेक वर्ष गाविसको बजेट केही केही हदसम्म विनियोजन भइरहेको छ । यो विभेद हो कि होइन । हाम्रो मानव अधिकारलाई नीति निर्माण गर्दा नै देशको मुल कानुनमा सच्याइनु पर्दछ भन्ने हो । हो, यही विभेदकारी कानुनको कारण अहिले आम नेपालीले दुःख खेपीरहेका छौं । तर उल्टै हाम्रा बाहुनवादी साथीहरु मधेशी र आदिवासी जनजातिलाई आरोप लगाईरहेका छन् । आमाबुबा दिदीबहिनी दाजुभाई, अब हामी हाम्रो अधिकारको बारेमा सचेत हौं । हिजोको जस्तो हाम्रो नाम बेचेर पेट पाल्न लगाउने काम नगराऔं ।”